Wybór zabawek dla dziecka nie jest dziś prosty. Sklepy oferują setki kolorowych produktów wykonanych z plastiku, silikonu, gumy i drewna. Coraz więcej rodziców jednak zwraca uwagę na jakość, trwałość oraz wartości edukacyjne zabawek. Wśród wielu alternatyw to właśnie zabawki drewniane zyskują coraz większą popularność. Ale czy faktycznie są lepsze dla dzieci? Co mówią o tym pedagodzy, w tym Maria Montessori? Czy warto zapłacić więcej za naturalne materiały?
Dlaczego Montessori używa drewnianych zabawek?
Metoda Montessori opiera się na wspieraniu naturalnego rozwoju dziecka poprzez stymulujące, ale nienarzucające się środowisko. Jednym z kluczowych elementów tej pedagogiki są proste, estetyczne i naturalne zabawki, które pomagają dziecku skupić się na działaniu, a nie na nadmiarze bodźców.
Zabawki drewniane są preferowane w metodzie Montessori z kilku powodów:
- Naturalny materiał – drewno ma przyjemną fakturę i wagę. Jest cieplejsze i bardziej przyjazne w dotyku niż plastik. Dziecko uczy się rozpoznawać różnorodność materiałów już od najmłodszych lat.
- Brak nadmiaru kolorów i dźwięków – zabawki Montessori nie rozpraszają, nie grają, nie świecą. Dzięki temu dziecko koncentruje się na manipulacji, rozwoju motoryki i logicznego myślenia.
- Trwałość – drewno jest solidne, odporne na uszkodzenia i starzeje się z klasą. Taka zabawka może służyć wielu pokoleniom.
- Zachęta do kreatywności – prosta forma sprzyja rozwojowi wyobraźni. Drewniany klocek może być samochodem, domkiem, a nawet telefonem – zależnie od pomysłu dziecka.
Z perspektywy pedagogiki Montessori zabawki drewniane sprzyjają samodzielności i koncentracji, a to jedne z najważniejszych celów tej metody.
Czy drewno Montessori jest lepsze od plastiku?
Nie każda drewniana zabawka jest automatycznie lepsza od plastikowej – wszystko zależy od jakości wykonania, przeznaczenia i etapu rozwoju dziecka. Jednak w ogólnym ujęciu drewno oferuje więcej korzyści rozwojowych, szczególnie we wczesnym dzieciństwie.
Główne różnice między drewnem a plastikiem:
- Bezpieczeństwo – drewno (zwłaszcza certyfikowane, bez toksycznych lakierów) jest znacznie bezpieczniejsze niż tanie plastiki zawierające ftalany czy BPA.
- Zmysłowe doświadczenia – drewno pozwala dziecku lepiej doświadczać świata: różnice temperatury, ciężaru, tekstury. Plastik jest zazwyczaj jednolity i sztuczny.
- Minimalizm i estetyka – drewniane zabawki są bardziej stonowane, co pozwala dzieciom lepiej się koncentrować.
- Trwałość i ekologia – drewno pochodzi z natury, może być biodegradowalne lub poddane recyklingowi. Plastik rozkłada się przez setki lat i często kończy na wysypisku.
Mimo to, są sytuacje, w których plastik bywa bardziej praktyczny – np. podczas kąpieli czy w podróży. Kluczowe jest więc zrównoważenie wyborów, stawiając na drewno w codziennej zabawie, a plastik traktując jako dodatek w wyjątkowych sytuacjach.
Jakie zabawki drewniane dla rocznego dziecka?
Dziecko w wieku około 12 miesięcy zaczyna eksplorować świat coraz intensywniej. Rozwija się jego motoryka mała, koordynacja ręka–oko oraz zdolność koncentracji. W tym okresie zabawki drewniane mogą być idealnym wsparciem rozwoju, pod warunkiem, że są dobrze dopasowane do wieku.
Najlepsze zabawki drewniane dla roczniaka:
- Klocki drewniane – uczą chwytania, układania, rozwijają kreatywność i koordynację.
- Sortery kształtów – pomagają w rozpoznawaniu kolorów i form oraz uczą cierpliwości.
- Układanki typu puzzle – duże elementy z uchwytami wspierają rozwój logicznego myślenia.
- Zabawki do ciągnięcia – np. drewniany piesek na sznurku, który zachęca do chodzenia i rozwija motorykę dużą.
- Wieże do układania – np. kubeczki lub klocki do budowania wież – ćwiczą precyzję i uczą proporcji.
- Instrumenty muzyczne – jak drewniane tamburyny, marakasy czy cymbałki – rozwijają słuch i rytm.
Ważne, aby zabawki miały gładką powierzchnię, były dobrze zabezpieczone naturalnymi olejami lub lakierami i nie zawierały małych elementów, które mogłyby zostać połknięte.
Czy drewniane zabawki są warte swojej ceny?
To pytanie zadaje sobie wielu rodziców widząc cenę jednej drewnianej zabawki porównywalną do zestawu kilku plastikowych. Odpowiedź brzmi: tak, są warte swojej ceny – jeśli traktujemy zabawki jako inwestycję w rozwój dziecka, a nie tylko formę zabawy.
Dlaczego warto zapłacić więcej?
- Trwałość – dobrej jakości zabawka drewniana może służyć przez lata, a nawet przejść na młodsze rodzeństwo.
- Bezpieczeństwo i zdrowie – drewno nie zawiera toksycznych substancji i jest przyjazne dla środowiska.
- Wartość edukacyjna – zamiast setki rozpraszających funkcji, drewniana zabawka wspiera skupienie, logiczne myślenie i wyobraźnię.
- Ograniczenie konsumpcji – zamiast kupować co tydzień nowe plastikowe gadżety, warto wybrać kilka naprawdę wartościowych i trwałych produktów.
Nie oznacza to jednak, że wszystkie plastikowe zabawki są złe – niektóre nowoczesne produkty z tworzywa sztucznego również mogą być rozwijające, ekologiczne i bezpieczne. Klucz tkwi w jakości, umiarze i świadomych wyborach.
Zabawki drewniane wracają do łask – nie bez powodu. Są bezpieczne, ekologiczne, trwałe i wspierają rozwój dziecka na wielu płaszczyznach. Metoda Montessori od lat promuje używanie naturalnych materiałów, ponieważ sprzyjają one koncentracji, kreatywności i samodzielności dziecka.
Choć droższe niż ich plastikowe odpowiedniki, drewniane zabawki są inwestycją w jakość, zdrowie i rozwój naszych dzieci. Szczególnie w pierwszych latach życia warto wybierać przedmioty, które nie tylko bawią, ale też uczą, stymulują zmysły i budują dobre nawyki.
Jeśli zastanawiasz się nad prezentem dla malucha lub planujesz wyposażenie kącika zabaw – postaw na drewno. Twoje dziecko (i planeta) ci za to podziękują.
