W polskim systemie pomocy rodzinom działają różne programy – jednorazowe i cykliczne, dochodowe albo bez progów. Poniżej opisane świadczenia to te, o które warto zadbać jeszcze w pierwszych miesiącach życia dziecka.
Becikowe
Becikowe to jednorazowa zapomoga w wysokości 1 000 zł.
Aby je otrzymać, musisz:
- mieć dochód na osobę nieprzekraczający 1 922 zł netto;
- być pod opieką medyczną od co najmniej 10. tygodnia ciąży (dotyczy matki biologicznej);
- złożyć wniosek w ciągu 12 miesięcy od narodzin – osobiście lub elektronicznie przez Emp@tia lub portal gminny.
W przypadku bliźniąt świadczenie wzrasta do 2 000 zł, a dla trojaczków – do 3 000 zł.
Świadczenie wychowawcze – potocznie „800 plus”
Od 2024 r. program „500 plus” został podwyższony do 800 zł miesięcznie na każde dziecko do 18. roku życia, bez kryterium dochodowego.
Aby dostać 800 plus:
- złóż wniosek w ciągu 3 miesięcy od narodzin – wtedy świadczenie zostanie przyznane od miesiąca narodzin,
- składać wnioski co roku – okres świadczeniowy trwa od 1 czerwca do 31 maja, a wnioski on-line przyjmuje ZUS od lutego każdego roku.
Jeśli byłoby opóźnienie w złożeniu wniosku, świadczenie zostanie naliczone od miesiąca wpływu wniosku .
Czy można pobierać kosiniakowe i 800 plus?
Tak. Kosiniakowe i 800 plus to dwa różne świadczenia i można pobierać je jednocześnie:
- 800 plus przysługuje każdemu dziecku do 18. roku życia, niezależnie od dochodu;
- kosiniakowe to świadczenie rodzicielskie (również 1 000 zł netto miesięcznie), przysługujące osobom, które nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego, czyli np. bezrobotnym, studentom, osobom na umowie cywilnoprawnej lub prowadzącym działalność bez składki chorobowej.
Warunkiem pobierania kosiniakowego jest złożenie wniosku do 3 miesięcy od narodzin – w tym czasie świadczenie liczone jest od dnia porodu; przekroczenie tego terminu skutkuje wypłatą od miesiąca wpływu wniosku.
Wniosek składa się osobiście (z dowodem i aktem urodzenia dziecka) lub elektronicznie poprzez Emp@tia.
Czy becikowe i kosiniakowe to to samo?
Nie. To dwa odrębne wsparcia:
Becikowe
- wypłacane jednorazowo (1 000 zł);
- podlega kryterium dochodowemu (1 922 zł netto na osobę);
- niezależne od innych świadczeń – ale wymaga spełnienia warunków medycznych i formalnych.
Kosiniakowe
- wypłacane co miesiąc – 1 000 zł netto, przez określony czas (52 tygodnie przy jednym dziecku, 65 tygodni dla bliźniąt, 67 tygodni dla trojaczków itp.);
- bez kryterium dochodowego;
- skierowane tylko do osób nieuprawnionych do zasiłku macierzyńskiego;
- można łączyć z 800 plus – nie wykluczają się nawzajem.
Inne wsparcia przy dziecku w 2025 roku
- Zasiłek macierzyński/rodzicielski – dla osób zatrudnionych i objętych ubezpieczeniem chorobowym. Wypłacany przez ZUS lub pracodawcę na podstawie umowy o pracę, zleceniobiorców, działalność gospodarczą (upośledzenie chorobowe). Wysokość: 100 % podstawy (macierzyński/ojcowski), 70 % przy urlopie rodzicielskim lub 81,5 % przy uśrednionej podstawie.
- Zasiłek rodzinny i dodatki – przy niskim dochodzie (674 zł na osobę, a przy niepełnosprawności 764 zł netto). Zasiłek za dziecko to:
- 95 zł miesięcznie (do 5 lat),
- 124 zł (5–18 lat),
- 135 zł (18–24 lata).
Do tego dodatki: np. wychowanie, samotne wychowywanie, wielodzietność – od 95 zł do 1 000 zł jednorazowo.
- 300 plus (Dobry Start) – 300 zł rocznie dla każdego uczącego się dziecka do 20. (lub 24. przy niepełnosprawności). Wnioski od 1 lipca do 30 listopada.
- Program „Aktywny rodzic” – świadczenia do 1 500 zł miesięcznie na dziecko w żłobku lub rodzica nieaktywnego zawodowo w wieku 12–35 miesięcy.
- Świadczenie pielęgnacyjne – dla opiekunów dzieci niepełnosprawnych – do 3 287 zł miesięcznie.
Najważniejsze kwoty i terminy świadczeń
| Świadczenie | Kwota | Kryterium | Wniosek od | Termin składania |
|---|---|---|---|---|
| Becikowe | 1 000 zł (jednorazowo) | Dochód ≤ 1 922 zł | Do 12 miesięcy od porodu | Do 12 mies. od dnia narodzin |
| Kosiniakowe (rodzicielskie) | 1 000 zł/mies. (52–71 tyg.) | Bez kryterium | Do 3 miesięcy od porodu | Do 3 m. od dnia porodu |
| 800 plus (wychowawcze) | 800 zł/mies. dziecka | Bez kryterium | Do 3 miesięcy od porodu / rocznie | Do 3 m. od narodzin + corocznie (ZUS) |
| Zasiłek rodzinny + dodatki | 95–135 zł + dodatki | Dochód ≤ 674/764 zł | Corocznie, termin określa gmina | Okres zasiłkowy co roku |
| 300 plus (Dobry Start) | 300 zł jednorazowo | Bez kryterium | 1 lipca – 30 listopada | Wniosek od lipca |
| „Aktywny rodzic” | 500–1 500 zł/mies. | Bez kryterium | Zależnie od programu | Zależnie od programu |
| Świadczenie pielęgnacyjne | Do 3 287 zł/mies. | Dziecko niepełnosprawne | Wniosek u lokalnego MOPS | Zależnie od decyzji gminy |
Warto pamiętać, że każde świadczenie wymaga:
- złożenia odpowiedniego wniosku we wskazanym terminie;
- dołączenia wymaganej dokumentacji (np. akt urodzenia, zaświadczenie lekarskie, oświadczenia dochodowe);
-
składania w niektórych przypadkach wniosków corocznie (800 plus, zasiłek rodzinny, 300 plus).
